Nedir kendini izlemek?
Kendini izlemek Yunus Emre’nin değindiği gibi ‘Kendini Bilmektir’.
Tabi kendinizi bilmeniz için önce kendinizi tanımalısınız.
İnsan kendini nerede keşfedebilir?
Geçmişte mi, şimdi mi, gelecekte mi?
Biraz daha ileri gidip hayal dünyanızda mı?
Çevredeki insanların hakkınızdaki düşüncelerinde mi?
Türlü düşüncelerle kendinizi yansıttığınızı düşündüğünüz eylemlerde mi?
Kendini izleme insanın içinde varılmamış kıyılara ulaşmaktır.
Başkasının bizim hakkımızda ki düşünceleri özneldir.
O kişiye göre olan bizdir.
Elbette insanın kendi kişiliği, kendi eylemleri hakkında tarafsız bir yorum olumlu bir etkide bulunulabilir.
Ama asıl olarak kendini izlersen kendini tanırsın, kendini tanırsan kendini seversin.
Sosyal toplantılarda, arkadaş buluşmalarında, ikili konuşmalarda, iş ortamında, ofiste…
Annemizin kızı babamızın oğlu iken…
Okulda öğrenci...
Evde anne, baba, çocuk...
Sokakta vatandaşken...
İzle kendini.
Ağladığında gözyaşlarının dili olsaydı ne söylerlerdi duymaya çalış.
İzle ki tanı eylemlerini.
Kendi hakkınızda bir şeyler öğrenmek için ne mükemmel fırsattır kendinizi dinlemek.
İbreyi eğitime çevirecek olursak...
Kendini izleme alıştırması, kendini yönetme stratejisi, geçmiş olgusu gibi öğretiler öğrencilerin akademik başarısı ve öfke kontrolü gibi bir çok terapi alanında kullanılan bir yöntemdir.
Kendini yönetme stratejisi (self-management), bireylerin kendi davranışlarını yönetme stratejilerinden biri olan kendini izleme; insanın kendisine verilen hedef davranışı verilen sürede gerçekleştirip gerçekleştirmediğini kaydetmesidir.
Ayrıca bu yöntem yetersizlikten etkilenmiş öğrencilerin empati yoksunluğu gibi problem davranışlarının azaltılmasında ve özellikle akademik becerilerin kazandırılmasında sıklıkla kullanılan bir davranış yönetme stratejisidir.
Örneğin; öğretmenin öğrencisine verdiği testi, öğrenci bitirdikten sonra cevap anahtarıyla karşılaştırıp kaç doğrusu olduğunu not ederse kendini izlemeye kaydetmiş olur.
Geçmiş olgusu; bireyin kendini tanıması, izlemesi, görmesi, kişisel özelliklerinin farkına varması için önemli bir olgudur.
Geçmiş olgusu bireyin gerçek potansiyelinin farkına varması için sağlam bir süreçtir.
Birey, kendisiyle ilgili en gerçekçi veriyi yine kendisinde bulur.
Kendini izleme; tanınma ve bilme kolay bir süreç değildir.
Bireyin çoğu zaman kendisiyle yüzleşmesi, kendisine kendisini ifade etmesi zordur.
Bireyin kendisinde olan olumsuz bir davranışı başkasında görünce kınaması ya da kolay eleştirebilmesi belki de bu yüzdendir.
Kendinize karşı dürüst, gerçekleri çarpıtmadan, kendinizi kandırmadan davranmanız kendinizi tanımanız için çok önemlidir.
Yaşadığınız olayları olduğu gibi görmek, kendinizi izlerken verdiğiniz tepkilerin ya da tepkisizliklerin gerçek nedenini bilmek ve görmek, olaylara bakarken çok yönlü düşünmek, kör noktaya takılıp kalmamak bireyi olmasını istediği yere götürecektir.